در حدیثی از طریق زرارة بن اعین، از حضرت امام محمّد باقر «ع» نقل شده :الإمام الباقر «ع»: بنی الإسلام علی خمسة أشیاء، علی الصّلاة و الزّکاة و الحجّ و الصّوم و الولایة. قال زرارة: فقلت: و أیّ شی‏ء من ذلک أفضل؟ قال:الولایة، لأنّها مفتاحهنّ، و الوالی هو الدّلیل علیهنّ. امام باقر «ع»: دین اسلام بر پنج چیز، یعنی نماز و زکات و حج و روزه و ولایت، بنا شده است، زراره می‏گوید: پرسیدم: کدامیک از اینها بالاتر است؟ فرمود: ولایت، زیرا ولایت کلید آنهاست، و «والی»، راهنمون مردم است به برپاداری آنها.

هدف از قربانی

قرآن، هدف و انگیزه قربانی کردن را نشان دادن میزان «تقوا» می‌داند. در واقع خداوند به گوشت و خون قربانی، نیازی ندارد؛ بلکه می‌خواهد ایمان و تقوای مردم را سنجش کند: والبدن جعلناها لکم من شعائر الله لن ینال الله لحو مها و لا دمائها و لکن یناله التقوی منکم براساس این آیه، آنچه از قربانی به طرف خدا می‌رود، روح کردار و جان عمل است (تقوا). این هدف نهایی مناسک، رسیدن به مدارج بالای تقوا و وارستگی است. بر اساس دیدگاهی: حکمت انجام قربانی، تقرب و تعالی قربانی کننده و تقوای او به سوی خداوند است؛ زیرا آنچه به خداوند می‌رسد، باطن و روح عمل (تقوا) است بنابراین قربانی آن گاه مقبول است که با تقوا انجام گیرد و روح این عمل، به تقوا باشد البته خداوند عملی را می‌پذیرد که همه شئون عامل آن _خواه در این عمل، خواه در اعمال دیگر_ بر پایه تقوا تنظیم شده باشد انما یتقبل الله من المتقین. آیت الله جوادی آملی،جرعه‌ای از صهبای حج، ص۲۲۷.

حرف دل

پس قربانی با هدف تقوایش، همان قربانی کردن هوای نفس است که باعث می شود بنده در بندگیش از بند مال، فرزند، جاه و…خود را رها کند و با قربانی به خالق بی همتایش تقرب پیدا کند.

اولین گام من عرف نفسه فقد عرف ربه

تعریف معرفت نفس:

«معرفت نفس» یعنی خود شناسی، خود شناسی اخلاقی بدان معناست که انسان به تامل درباره خود بپردازد و صفات، استعدادها و ملکات مثبت و منفی خود را در قدم اول بشناسد و در قدم دوم به یک سازندگی اصولی دست بزند. مسلم است که انسان تا از شناخت صفات و ملکات خود غافل باشد، نمی­تواند به اصلاح خود بپردازد.

موانع شناخت نفس:

خود پسندی و وحشت از آشنایی، با نقصهای خود، خودپسندی موجب می­شود انسان تمام حالات و صفات خود را بپسندد و حاضر نشود عیوب خود را بپذیرد.

ایجاد شخصیت کاذب برای خود شخصیتی رویایی که با شخصیت حقیقی انسان فاصله بسیاری دارد. این امر موجب می­شود هر گاه عیبهای انسان آشکار گردد، شخص با هر لطایف الحیلی که ممکن است، مساله را برای خود توجیه کند تا شخصیت کاذبی که برای خود ساخته، درهم نشکند و آرامش ظاهری خود را از دست ندهد.

غفلت و  عدم توجه نسبت به نقص و کمال خود و شناخت و اصلاح معایب که رفاه زندگی، مقامات دنیوی، علم ظاهری و عواملی از این قبیل موجب پیدایش و تشدید این غفلت می­شوند.

ادامه »